Geometryczny ogród ziołowy
Regularne ogrody ziołowe oparte są na wzorach geometrycznych, z grządkami i ścieżkami mającymi stworzyć poczucie ładu i łatwy dostęp do upraw. Istnieje kilka sposobów regularnego rozmieszczenia grządek i ścieżek. Oto przykłady:
Ogród ziołowy dla pszczół
Ogród powinien znajdować się w pełnym słońcu, dla maksymalnej produkcji nektaru i pyłku. Rośliny w takim ogrodzie powinny być posadzone w grupy po pięć lub więcej. Osłona z kraty czy żywopłotu uchroni pszczoły, które często są zwiewane przez wiatr. Ul jest tradycyjnym elementem ogrodu ziołowego, ale tak naprawdę nie powinien się w nim znajdować. W promieniu 15 metrów od ula obszar może być skażony usuwanymi przez pszczoły odpadkami i nieczystościami. Do roślin miododajnych, które warto mieć w takim ogrodzie należą: lipa, gorczyca czarna i biała, gryka, wrzos, mniszek, koniczyna, niezapominajka, rozmaryn, kocimiętka, cząber, czosnek, anyż, szałwia, krokosz barwierski, bazylia, mięta, nagietek, słonecznik.
Ziołowy ogródek wiejski
Przybiera najczęściej formę prostokąta. Podzielony jest czasami na mniejsze grządki o szerokości około 1 metra. Przy ustalaniu powierzchni nowej grządki bierze się pod uwagę wysokość roślin i potrzebną im ilość miejsca. Zioła jednoroczne, niskie sadzi się zawsze z przodu, aby ułatwić pielęgnację roślin i zbiór. Można ułożyć płyty chodnikowe lub wyznaczyć ścieżki kamieniami. Wiejski ogród zawiera nie tylko zioła ale również warzywa i kwiaty dekoracyjne lub użyteczne. Najczęściej spotykane rośliny to: lilia biała, lubczyk, ostróżka, piwonia, rabarbar, tojad, dziewanna, goździk brodaty, groszek pachnący, maciejka, malwa, nagietek, nasturcja, słonecznik, koperek, bukszpan, porzeczka czarna i czerwona, pietruszka, seler.
Ogród ziołowy medytacyjny
Każdy ogród ziołowy jest odpowiednim miejscem do kontemplacji. W puncie centralnym ogrodu można ustawić altankę lub ławeczkę z pergolą. Osłonięta część przed deszczem czy słońcem tworzyłaby swego rodzaju sanktuarium. Miejsce do siedzenia staje się przytulniejsze, jeśli osłonimy je altaną z pnączami. Można zbudować bardziej trwałą altanę używając drewnianych belek albo kształtować z żywopłotów na przykład z cisu.
W nieformalnych ogrodach kolory i gatunki mieszają się ze sobą, a ziołom często towarzyszą kwiaty i warzywa. Wyglądają naturalne i romantyczne. Ścieżki nie tylko urozmaicają ogród odmienną barwą czy nawierzchnią, lecz także określają jego przestrzeń.
Pobyt w ogrodzie ziołowym należy przedłużać, dobrze jak towarzyszy nam rzeźba i zmieniające swój bieg ścieżki.
Historyczne ogrody ziołowe
Jako osobliwość należy traktować ogród ziołowy wzorowany na średniowiecznych przyklasztornych ogrodach ziołowych. Budowano je na planie prostokąta, a ich układ miał zawsze kształt krzyża. W centralnym punkcie znajdowała się najczęściej fontanna albo zbiornik, z którego czerpano wodę. Do obramowania ścieżek klasztornych ogrodów ziołowych nadawały się najlepiej nisko rosnące, regularnie przycinane różne gatunki krzewów. Można przyjąć, że ogrody klasztorne wzorowane były na otoczonych murami ogrodach Egiptu, Algierii i Hiszpanii. W ogrodach średniowiecznych klasztorów rośliny sadzono według chorób, które nimi leczono. Osobno były tam grządki z ziołami na bezsenność, na polepszenie trawienia, na wzmocnienie.
Ogrody ziołowe wzbogacone ornamentem
Takie ogrody ziołowe znajdujemy przede wszystkim we Francji. Znane są ogrody, w których ornamenty skomponowane były z szarych i srebrzystych ziół. Sztuka kształtowania ornamentów opierała się na motywach roślinnych, kwiatowych i zwierzęcych. Wzór stanowiły również figury geometryczne, takie jak kwadrat, trójkąt równoboczny, koło oraz inne podobne formy. Poprzez splątanie linii ornamentów osiągano różnie ukształtowaną powierzchnie grządek dla grupowych nasadzeń znanych roślin zielnych, w tym celu wykorzystywano tez kolorowy żwir. O uroku ornamentów decydują przede wszystkim forma i zdobnictwo.
źródło: Lesley Bremness. Wielka księga ziół. Warszawa 1991 Paul Seitz. Apteka ogrodowa. Warszawa 1993